Column: Wanneer is het kansrijk?

Recent zag ik een nieuwsitem over leerlingen die ‘een stap terug’ hadden gedaan en nu een vakopleiding volgen, zoals die tot timmerman of installateur. In het interview kwam ook een student aan het woord, die vertelde hoe lekker hij nu in zijn vel zit. Hij vertelde hoeveel energie het hem hiervoor heeft gekost, en hoe hij zich nergens thuis voelde en zeker niet gelukkig was.

De aanleiding voor dit nieuwsitem was de aandacht die werd gevraagd voor het verkeerd adviseren van jongeren over hun vervolgopleiding. Onder het mom van ‘kansrijk profileren’, werd bij twijfel vaak gekozen voor een opleiding met meer mogelijkheden voor de toekomst. Pas tijdens de studie ontdekten sommigen echter dat er toch teveel theorie aan te pas kwam of lesstof waar ze geen aansluiting mee hebben. Nee, ik zeg bewust niet dat het ‘te hoog gegrepen’ voor ze was, want dat vind ik net zo’n slechte bewoording als ‘kansrijk profileren’ in deze. Want hoe werkt dat dan, wat is kansrijk in deze context?

Toekomst voor vakmensen

In het nieuwsitem werd ook gesproken met studenten die gelijk een vakopleiding waren gaan volgen en inmiddels zeer tevreden en al aardig bedreven zijn in wat ze doen. Terwijl hun leeftijdsgenoten nu gaan beginnen aan de basisvaardigheden. En dus weer een achterstand voelen, die ze ‘moeten’ wegwerken! Lekker kansrijk zo; noch het welzijn van de persoon in kwestie, noch de waardering voor vakmensen in deze.

Terwijl, als je echt kijkt naar wat iemand wil en vooral ook waar diegene goed in is en als je daarin kansen voor iemand creëert, zou dat in mijn ogen veel meer recht doen aan het begrip ‘kansrijk profileren’. En geloof mij, er is zeker een toekomst voor vakmensen, in allerlei sectoren en op elk niveau.

Van LTS naar HTS

Bovendien, en dat weet ik uit eigen ervaring, kan tijdens het leren van een vak ook de theoretische kant van het leerproces ontwaken. Zelf ben ik heel erg blij dat ik ben begonnen op de LTS. Ik weet nog goed dat tegen mijn ouders werd gezegd dat timmerman worden het hoogst haalbare was. Wat blijkbaar toen ook al niet voldoende was, want doorleren is al jaren het advies om wat te kunnen bereiken in het leven. En bij mij is dat kwartje later ook richting de theorie-kant gevallen, waardoor ik uiteindelijk mijn HTS heb kunnen afronden.

Laten we alsjeblieft nu eens stoppen met het idee dat je een zo hoog mogelijke (theoretische) opleiding moet genieten, om iets in het leven te kunnen bereiken. Laten we ‘kansrijk profileren’ inzetten voor iedereen, op elk niveau. Zodat iedereen van alles kan bereiken, omdat er kansen gecreëerd zijn, die aansluiten bij waar iemand goed in is. Wat die leuk vindt om te doen en daarin de beste versie van zichzelf kan worden. Als we die energie die daaruit voortkomt benutten voor ieders welzijn, geloof ik werkelijk dat we veel minder burn-outs en minderwaardigheidscomplexen zullen hebben. En dat we juist veel meer positieve mindset met elkaar zullen delen. Is dat niet de basis om iets te bereiken in het leven?