Column: Voor hetzelfde geld werk je wél veilig op de bouw

In aanloop naar de Bewust Veilig-dag houdt het onderwerp veiligheid mij extra bezig. Veiligheid lijkt zo kinderlijk eenvoudig. Als Bewuste Bouwers op basisscholen haar verhaal vertelt en de kinderen vraagt om tekeningen te maken over Bewust Bouwen, veiligheid en rekening houden met de omgeving, krijgen we geweldige tekeningen te zien. Kinderen weten heel goed of iets wel of niet gevaarlijk is. Ze voelen dat. En belangrijker nog, ze luisteren hierin naar hun gevoel!

Herinner je nog de eerste keer dat je een gevaarlijke klus deed, die je nu vaak op routine doet? Herinner je de angst en twijfel en dat je extra je best deed om zonder kleerscheuren (of afgezaagde vinger) de klus te klaren? Onervaren en niet helemaal zeker van jezelf, ben je vaak veiliger bezig.

Onveilig gedrag

We houden onszelf voor de gek met excuses als te druk, geen tijd, geen geld en stoer willen zijn… Maar uit onderzoek blijkt dat 70% van de ongevallen te wijten is aan gedrag. Speelt hier het ABC (aanleiding, beloning en consensus) van gedrag dan zo’n grote rol op ons onbewuste? Dat we onveilig gedrag goedpraten, omdat de ‘beloning’ ervan zo goed voelt? En klopt ons oordeel van belonen wel? Op korte termijn, de quick win misschien wel, maar in the end willen we aan het eind van de dag toch allemaal in volle gezondheid terug naar huis?

In onze training Omgevingsveiligheid, staan wij stil bij de term ‘bewust veilig’, of eigenlijk vooral bij de term ‘bewust’ van Bewuste Bouwers. Want hoe bewust zijn we als het gaat om onze eigen veiligheid? Hoe vaak denken we niet dat het wel ‘even’ kan? Terwijl we weten dat het eigenlijk niet kan en gokken op een stukje geluk en ervaring. Waarom luisteren wij niet meer naar ons gevoel, in plaats van naar ons ‘denkbrein’ dat met een of ander excuus komt waarom het wel kan? Ook een collega aanspreken op onveilig gedrag blijkt lastiger dan verwacht. Daarom vind ik de inzet van ‘Veilig met Hein’ ook zo briljant. Sommigen vinden het kinderachtig, maar daarin zit juist de kracht, het is herkenbaar en laagdrempelig.

Wees bewust

Het is belangrijk dat we onszelf en elkaar eraan blijven herinneren dat we veilig moeten werken. Zie het niet als verraad, gezeur of zwak, maar omarm het idee dat er mensen zijn die je waardevol genoeg vinden en je willen behoeden voor een ongeluk of ongeval. Wees bewust van wat je doet, dat is ook het karakter van de LMRA (Laatste Minuut Risico Analyse – red.) of TRA (Taak Risico Analyse – red.), neem het serieus en vink het niet zomaar af! Want geloof mij, voor hetzelfde geld doen we het wél veilig. Het aanpassen van ons gedrag en elkaar behoeden voor onveilige situaties kost minder dan de gevolgen van onveilig handelen oplossen.