Stichting Bewuste Bouwers richt zich op vijf pijlers, waaronder veiligheid op en rondom de bouwplaats. Zij ontwikkelden de ‘Gedragscode Bewuste Bouwers’, die helpt het bewustzijn vergroten van de impact die medewerkers hebben op de bouwplaats en de omgeving. Zij sturen op houding, gedrag en cultuur. Bouwplaatsen die zijn aangemeld bij Bewuste Bouwers worden geauditeerd in hoeverre zij voldoen aan de normen van de gedragscode. Anneke Witte is hier sinds 2018 interim-directeur, gedetacheerd vanuit Rijkswaterstaat.
Wie beoordeelt of er bewust gebouwd wordt?
“Omwonenden, voorbijgangers en geïnteresseerden kunnen bij ons melding doen. Die meldingen komen dan bij de projectverantwoordelijke terecht. Ook voeren wij audits uit bij bedrijven die zijn aangesloten bij Bewuste Bouwers, gemiddeld 450 projecten per jaar. Regelmatig wordt dit als eis gesteld bij aanbestedingen, voor o.a. nieuwbouw en wegenbouw. We werken met zo’n 25 externe, onafhankelijke auditors. Dat zijn onder andere projectontwikkelaars, architecten en gedragswetenschappers.”
"45% van het vervuilde oppervlaktewater is afkomstig van bouwplaatsen!”
Hoe staat verduurzaming op de binnenstedelijke bouwplaats er volgens jou voor?
"Uit onderzoek, uitgevoerd door Rijkswaterstaat (WVL), blijkt dat 45% van de vervuiling van het oppervlaktewater afkomstig is van bouwplaatsen! Hoofdzakelijk gaat het om zwerfafval dat van de bouwplaats waait en in het oppervlaktewater terechtkomt. Feit is dat het door deze vervuiling steeds moeilijker wordt om het te zuiveren tot schoon drinkwater. Helaas is men zich hier nog onvoldoende bewust van, en dat is dan nog maar één uitdaging op milieugebied."
Hoe komt het dat het niet snel genoeg gaat?
“Het lastige is dat er in aanbestedingen vaak wordt gevraagd om proven technology en referenties. Maar ja, als je een nieuwe technologie nog niet eerder hebt kunnen toepassen, dan heb je die referenties
natuurlijk niet. Het balletje ligt nu dus meestal bij opdrachtgevers. Zij moeten er specifiek mee aan de slag, maar hebben vaak onvoldoende kennis van wat er allemaal mogelijk is. Het zou mooi zijn als opdrachtgevers voordat ze een aanbesteding aangaan niet alleen over het gebouw, maar ook over toekomstige voorzieningen nadenken en hoe het duurzamer kan.”
Hoe kan het beter in de toekomst?
“In binnenstedelijke projecten is vaak maar een postzegel aan ruimte. Dat maakt het aanleveren van materiaal en materieel op een CO2-neutrale manier ontzettend moeilijk. Je hebt elektrisch materieel nodig, maar de juiste voorzieningen zijn er vaak nog niet. Ook vraagt toewerken naar een afvalvrije bouwplaats om nieuwe samenwerkingen in de keten. Het bouwafval moet duurzaam gescheiden, CO2-neutraal vervoerd worden en er
moeten partijen zijn die het kunnen recyclen tot nieuwe grondstoffen. Die partijen zijn er wel, denk aan Renewi en Beelen Next, en zouden nadrukkelijker onderdeel van de bouwketen moeten worden.”
Heb je concrete voorbeelden van duurzame oplossingen op de bouwplaats?
“Je kunt denken aan oplossingen als groene (sedum) dakbedekking, het plaatsen van insectenhotels, groene bouwhekken die voorkomen dat bouwafval in de natuur terechtkomt en voorkomen dat de grond op de bouwplaats platgereden wordt, waardoor er jarenlang niets op groeit. Daarnaast is het slim om laadpalen al tijdens de bouw te plaatsen, zodat daar elektrisch materieel en gereedschap opgeladen kan worden.”
“Plaats de laadpalen al voorafgaand aan de start van een project, zodat elektrische materieel meteen
opgeladen kan worden.”

Anneke Witte | Directeur bij Bewuste Bouwers