BLVC Café: Natuurinclusief bouwen is niet moeilijk

Op dinsdag 17 mei komen de deelnemers van Bewuste Bouwers bij elkaar in Megchelen voor het eerste BLVC Café van 2022. In samenwerking met NL Greenlabel gaan we in op het thema ‘Natuurinclusief Bouwen’. Nico Wissing, oprichter van NL Greenlabel, vertelt ons over de NL Gebiedslabelmethodiek en wat de meerwaarde is van een groene leefomgeving.

Als Bewuste Bouwer kun en moet je rekening houden met de natuur

Anneke Witte, directeur Bewuste Bouwers, trapt de middag af met een dankwoord aan NL Greenlabel. “NL Greenlabel is alweer geruime tijd onze netwerkpartner en dat is ook één van de redenen dat we hier vandaag zijn.” De middag vindt plaats op het terrein van NL Greenlabel, dat als voorbeeld dient voor natuurinclusief bouwen. Anneke Witte benadrukt dit nogmaals: “Hoe mooi zou het zijn dat we, naar het voorbeeld van deze locatie, een beetje van de natuur meenemen in de bouw of renovatie van binnenstedelijke projecten?”

Bewuste Bouwers hanteert 5 pijlers binnen de gedragscode, te weten Omgeving, Veilig, Vakmensen, Milieu en Verzorgd. Natuurinclusief bouwen heeft duidelijke raakvlakken met drie van deze pijlers. De pijlers Omgeving gaat over het bewustzijn van bouwplaats medewerkers over de impact van hun handelen op mens, flora en fauna in de omgeving. Meer aandacht voor de natuur betekent een hogere waardering op de pijler Omgeving. Verzorgd gaat over een opgeruimde en nette bouwplaats, meer oog voor natuur zorgt voor een verzorgde uitstraling en voorkomt rondslingerend afval. En tot slot Milieu, natuurinclusief bouwen zorgt voor minder reductie van flora en fauna en verkleint daarmee de impact op het milieu.

Anneke Witte: “Als Bewuste Bouwer kun en moet je rekening houden met de natuur, daarom besteden wij graag aandacht aan het thema natuurinclusief bouwen. Eén van de vragen waar wij vandaag het antwoord op willen horen is dan ook; ‘wat kun jij als bouwer tijdens de uitvoering doen met betrekking tot natuurinclusief bouwen?’ Nico Wissing kan ons hier alles over vertellen vandaag!”

Een gezonde en duurzame leefomgeving is essentiëler dan ooit

Nico Wissing is mede-oprichter en eigenaar van NL Greenlabel en heeft meer dan 30 jaar ervaring in tuin- en landschapsontwerpen. Hij wordt door velen gezien als ‘Groene Visionair’. Door zijn geheel eigen kijk op en gebruik van duurzame materialen wordt hij in het binnen- en buitenland met grote regelmaat gevraagd voor adviezen, ontwerpen of lezingen. Zo ook tijdens het BLVC Café.

Nico start zijn presentatie met een korte introductie van NL Greenlabel: “In 2010 hebben Lodewijk Hoekstra en ik onze krachten gebundeld in NL Greenlabel. Voor die tijd kwamen wij al tot de conclusie dat juist de groen sector een belangrijke rol kan vervullen in de strijd tegen milieuvervuiling en klimaatverandering. Sindsdien is NL Greenlabel uitgegroeid tot partner van de sectoren die de leefomgeving vormgeven: van gemeenten, waterschappen en het rijk tot de hoveniersbranche, tuinbranche en natuurlijk de bouwwereld. Meer dan ooit is een gezonde en duurzame leefomgeving essentieel voor de toekomst van Nederland. En dat terwijl de natuur en het landschap vaak wordt vergeten binnen (bouw)processen. Daarom is het onze missie om bedrijven, overheden en inwoners te helpen bewust en respectvol om te gaan met de natuur in de leefomgeving. Wij bieden beleidsmakers heldere instrumenten en methodes, waarmee duurzaamheid concreet, meetbaar en realistisch wordt.”

De waarde van groen

Wissing benadrukt de waarde van groen op verschillende factoren binnen de samenleving. Zo zorgt groen voor minder criminaliteit en vandalisme, is het beter voor de gezondheid, brengt het mensen bij elkaar, verlaagt het de temperatuur in steden, verhoogt het de arbeidsproductiviteit met 5 tot 10% en bovendien zorgt groen voor een stijging van 5 tot 15% van de waarde van vastgoed. Alleen maar positieve effecten dus!

Om bovenstaande redenen is duurzame gebiedsontwikkeling zo belangrijk. Duurzame gebiedsontwikkeling betekent aandacht voor zaken als klimaatbestendigheid, biodiversiteit en burgerparticipatie. Overheden, woningbouwcorporaties en architecten hebben hoge ambities voor het realiseren van een toekomstbestendige leefomgeving, maar in de praktijk blijken deze lastig te vertalen in concrete stappen. Daarom heeft NL Greenlabel het NL Gebiedslabel in het leven geroepen. Het NL Gebiedslabel geeft heldere handvatten om duurzaamheid in elke fase te sturen, te monitoren en in een beheerplan vast te leggen. Het label kent alle mogelijke toepassingsgebieden; van nieuw te ontwikkelen industrieterreinen en woonwijken, tot bedrijfstuinen, schoolpleinen en complete zonneparken.

En dit soort initiatieven komen net op tijd, want als wij zo doorgaan zijn de risico’s voor Nederland onnoemelijk groot. De kans op water- en geluidsoverlast neemt toe, er is meer sprake van hittestress en vandalisme en bovendien zorgen alsmaar meer versteende gebieden voor onmenselijke patiëntenzorg.

Maar een groene leefomgeving voorkomt niet alleen bovenstaande risico’s, maar heeft vooral een positieve invloed in het algemeen. Het is ruimschoots bewezen: natuur is gezond. En de cijfers liegen er niet om. Een groene leefomgeving kan leiden tot:

• 25% minder depressies
• 23% minder astmaklachten
• 15% minder migraine aanvallen
• 15% minder obesitas

En ook de positieve invloed op monetaire waarden is ruimschoots bewezen.

Natuurinclusief bouwen is niet moeilijk

Natuurinclusief bouwen hoeft helemaal niet moeilijk te zijn. Er zijn al veel voorbeelden van natuurinclusieve gebiedsontwikkeling bekend; van groene geïntegreerde woonwijken tot groene bedrijventerreinen en groene stedenbouw. Volgens Wissing is de stad van de toekomst opgemaakt uit groene architectuur, stadslandbouw, luchtzuiverend indoor groen, schone mobiliteit en vooral veel verbinding met groen. En de weg naar deze stad van de toekomst wordt al afgelegd. Wissing deelt een aantal voorbeelden van projecten waar natuurinclusief ontwikkeld is.

Op verschillende plekken in Nederland vind je al toekomstbestendige en multifunctionele groene waterpleinen. The Natural Pavilion op de Floriade laat zien dat het nu al mogelijk is om op industriële schaal volledig circulair, biobased, energieneutraal en in nauwe samenhang met de natuur woningen, scholen en kantoren te bouwen. En dat paviljoen kan ook gemakkelijk weer op een andere plek neergezet worden. Hetzelfde geldt voor The Exploded View Pavilion, ook op de Floriade. Biophilic School De Verwondering in Almere is de eerste volledig ecologische school in Nederland. Het ecologische karakter van de school komt terug in het gebouw en de omgeving. Zonnepanelen, een buitenlokaal, groene daken en een zichtbare kringloop van water zijn de basis. De moestuinen en de grote middenruimte, die overloopt in de buitenruimte, maken dat buiten letterlijk binnenkomt.

Wissing: “Al deze voorbeelden zijn projecten waar natuurinclusiviteit één van de grote voorwaarden was, maar je kunt ook op kleinere manieren zorgen voor meer biodiversiteit en aandacht voor de natuur. Denk bijvoorbeeld aan Groene Bouwhekken. Of bescherm bomen met houten panelen. Zorg ervoor dat je gesnoeid hout ergens anders in het project hergebruikt. En zie de bodem van het project als de basis. Herstel en activeer dit voordat je gaat bouwen, zodat het geen schade aanricht. Door klein te beginnen bereik je al een grote verandering en stimuleer ook je collega’s om de natuur bewuster mee te nemen in plannen en uitvoering.”

Samen naar een groenere bouwsector

Witte bedankt Wissing voor de inspirerende presentatie en roept de deelnemers op om (nog) bewuster om te gaan met de natuur binnen projecten. “Volgens mij heeft Nico ons genoeg handvatten en inspiratie gegeven om natuurinclusiviteit toe te passen op de bouwplaats en in de projecten. Dus laten we er samen de schouders onder zetten en zorgen voor een nog groenere bouwsector. De middag eindigt met een zonnige rondleiding over het terrein van NL Greenlabel en de gelegenheid tot een praatje onder het genot van een hapje en een drankje.