YOU, ME, (VIR)US – Micha Reusen (Bouwinvest) “Vooral op sociaal vlak kunnen we nu veel met elkaar bereiken”

Door: Barbara van Baarsel (Buro Barcode)

In deze portrettenreeks spreken we met mensen uit de bouwsector. We zijn in gesprek met brancheverenigingen, bouwbedrijven, ingenieurs, bestuurders, vastgoedexperts, oudgedienden en jonge honden, om te zien hoe onze sterke sector zich staande houdt in dit corona-tijdperk. Om te leren van elkaars insights en visies. Ter verbroedering en inspiratie. De geïnterviewde geeft met een prangende vraag het woord aan de volgende. Zo houden we deze ‘kettingbrief’ levend en relevant.

Robert Pleijsier, algemeen directeur van Pleijsier Bouwgroep, stelt zijn vraag aan Micha Reusen, Head of Sustainability & Innovation bij Bouwinvest: “Het is onze uitdaging om door te gaan met bouwen, hoe zie jij jullie rol op dat gebied?”

Micha: “Kort gezegd zie ik het als onderdeel van onze rol, als langetermijninvesteerder, om in gesprek te zijn, transparantie te bieden en zoveel mogelijk samen te werken om de bouwprojecten voort te kunnen zetten. Juist nu willen wij onze sociale verantwoordelijkheid laten zien.”

En waar ligt de focus op dit moment?

“In eerste instantie op onze huidige portefeuilles. We hebben nu bijvoorbeeld nog meer aandacht voor communicatie met onze investeerders en huurders. Daarnaast hebben we een pijplijn van 2 miljard euro aan bouwprojecten die in uitvoering zijn of nog gaan starten. Dit gaat gewoon door. Verder loopt een bouwproject normaliter redelijk zelfstandig door, maar nu hebben we meer contact met ontwikkelaars, bouwers en toekomstige huurders over planningen, de aanvoer van materialen, de gezondheid van medewerkers. Dat is intensiever dan ervoor en nu ook gewoon nodig.”

Is dat heel veel anders dan voorheen?

“Ja, voor de crisis kende je de situatie, maar nu zitten we in een nieuwe werkelijkheid. We zijn die met elkaar aan het uitvinden en daar is flexibiliteit en samenwerking voor nodig. Maar ook betrokkenheid en korte lijnen. Onze stakeholders moeten op ons terug kunnen vallen en wij moeten weten hoe het met hen gaat.”

Wat is jouw rol daar precies in?

“In mijn functie ben ik verantwoordelijk voor de strategie van het bedrijf op het gebied van duurzaamheid en innovatie, voor al onze (inter)nationale beleggingen. We houden ons bezig met langetermijnthema’s zoals duurzaamheid en de energietransitie. Hoe maken we gebouwen slimmer met gebruik van technologie en hoe kunnen we gebruikmaken van artificiële intelligentie (AI) en data om sneller en beter beslissingen te nemen? Ten aanzien van deze coronaperiode is er nog meer aandacht voor het maatschappelijk verantwoordelijk ondernemen en dan met name gericht op het sociale aspect. Wij willen bijvoorbeeld onze huurders helpen als ze in financiële moeilijkheden komen.”

Biedt deze tijd daarvoor een proeftuin?

“Aan de ene kant kunnen we innovaties minder goed testen en meten omdat sommige situaties niet representatief zijn waardoor de data sterk afwijkt, of als we iets op locatie moeten doen wat we nu liever niet doen. Aan de andere kant zijn er meer kansen om juist nu een pilot te starten, vooral op het digitale vlak. Te denken valt aan platforms en apps voor winkels en kantoren, waarmee wij met huurders en huurders met elkaar kunnen communiceren. Maar ook daar geldt dat alles anders is nu. In deze tijd is er een urgentie om digitaal te communiceren, maar is die na het coronatijdperk nog steeds zo groot?”

Welke zaken gaan anders dan ‘normaal’?

“Naast dat we op digitaal vlak samenwerken, merk ik dat mensen nu meer de tijd hebben en nemen om over langetermijnoplossingen na te denken zodat gebouwen klaar zijn voor de toekomst. Wij hebben de ambitie om voor 2045 volledig CO2-neutrale gebouwen in onze portefeuilles te hebben, die voldoen aan de klimaatdoelstellingen. Nu medewerkers minder op locatie zijn, lijkt er meer tijd te zijn om visie en strategie te ontwikkelen voor deze ambitie. Wat dat betreft heeft onze afdeling het drukker dan anders!”

Zijn er voor bouwprojecten zaken ook anders?

“Er is op andere wijze aandacht voor de oplevering van gebouwen. Normaal is sprake van fysiek contact, maar al die processen zijn nu aangepast. Je wilt dat huurders zo snel mogelijk hun woning in kunnen, ook wanneer er nog opleverpunten zijn. Dat geeft logistieke uitdagingen want de aannemer is dan nog bezig terwijl de huurder intrekt. Wat mij opvalt is dat iedereen enorm flexibel is en meewerkt. Ook op dit punt. Ik hoop dat we dat begrip naar elkaar kunnen behouden, ook na corona!”

Recent vond de oplevering van Rachmaninoffhuis in Utrecht plaats op afstand. De oplevering gebeurde met zo min mogelijk contactmomenten. Er is voor de nieuwe bewoners bijvoorbeeld een instructievideo van de systemen gemaakt.

Wat staat op dit moment op jouw innovatie-agenda?

“Onze agenda is gefocust op de lange termijn. Alles wat onze afdeling doet heeft betrekking op innovatie ten aanzien van ontwikkelingen in de toekomst. Drie onderwerpen daarin hebben op dit moment onze aandacht:
1) aardgasloos en circulair maken van onze portefeuilles door toepassen van nieuwe technieken en materialen; denk aan batterijtoepassingen in gebouwen;
2) verbeteren van de klantervaring en serviceverlening; bijvoorbeeld met behulp van digitale platforms om het sociale aspect te vergroten en de klanten en huurders meer centraal te stellen;
3) verhogen van de productiviteit en kwaliteit van besluitvorming door gebruik van data en toepassen van geavanceerde informatietechnologie zoals machine learning.

Wat heb je nodig om daarmee verder te kunnen?

“In ieder geval hebben we geen gebrek aan ideeën, haha! We hebben er nu al meer dan 20 uitgewerkt. De crux zit ‘m altijd in het uitrollen en opschalen van een innovatie, na een geslaagde pilot. Alles is nieuw en het is dan heel intensief om mensen alles uit te leggen, begrip te vragen en hen te overtuigen. Daar is tijd voor nodig.”

Langetermijndenken zit in het DNA van Bouwinvest, al bijna 70 jaar. Als we dan toch een paaltje slaan, hoe zie jij de vastgoed- en bouwsector over vijf jaar voor je?

“Ik denk dat we ook over vijf jaar nog veel behoefte aan vastgoed hebben, die opgave ligt er ook dan, net als het gegeven dat zeven miljoen gebouwen verduurzaamd moeten worden. Misschien zijn veiligheid en gezondheid dan een groter thema. Veiligheid op de bouw en gezondheid in gebouwen. Ik zou het mooi vinden als over vijf jaar bedrijven hun verduurzamingsplannen voorrang geven en dat we naast de nieuwbouw de bestaande bouw verduurzamen!”

Gekke vraag misschien, maar denk je niet dat veel kantoren juist leeg komen te staan nu we – noodgedwongen – de smaak van thuiswerken te pakken hebben?

“Nee, dat verwacht ik niet. Wanneer we in de 1,5-meter maatschappij moeten functioneren, zullen er juist minder mensen aanwezig mogen zijn in kantoren en is de ruimte dus nodig. Daarnaast zal er een behoefte blijven aan sociaal contact en dat faciliteren we in kantoren. Die scenario’s worden nu al uitgedacht. Vanuit duurzaamheidsoptiek ben ik voorstander van meer online contact; minder mensen op de weg, dat scheelt uitstoot en reistijd! Ik hoop dat we met elkaar leren dat het online contact prima werkt en dat deels thuis werken toegevoegde waarde heeft. Vooral op sociaal vlak kunnen we veel met elkaar bereiken als we ons er bewust van zijn.”

Bij Bewuste Bouwers staat bewustwording ook centraal. Kan deze corona-pandemie zorgen voor een positief effect met betrekking tot het naleven van de gedragscode?

“Het zou de normaalste zaak van de wereld moeten zijn dat een bouwer op een verantwoorde manier omgaat met het project, zijn vakmensen en de omgeving. Van bouwers hoor ik weleens dat opdrachtgevers niet perse vragen om een Bewuste Bouwer. Dat wil ik wel aanmoedigen, het kan niet alleen een onderwerp zijn dat bij bouwbedrijven speelt, het is belangrijk voor de hele sector. Daarom denk ik dat het goed is dat Bewuste Bouwers juist nu in gesprek is met verschillende stakeholders; we zijn afhankelijk van elkaar. Daar hoort ook bij dat we elkaar durven aan te spreken en vragen stellen; dat gaat verder dan een contractuele relatie.”

Je zit in de Raad van Advies van Bewuste Bouwers; wat zou je vanuit die hoedanigheid willen meegeven aan de sector?

“Ook wij hebben de gemeenschappelijk verklaring van het ministerie van Binnenlandse Zaken ondertekend: Samen doorbouwen aan Nederland! We hebben er allemaal baat bij, de hele maatschappij dat er bijvoorbeeld voldoende woningen zijn. Daarbij is het essentieel dat we na blijven denken over de impact op mensen en milieu. Beide thema’s worden door Bewuste Bouwers opgepakt.”

Welke vraag stel je aan Edwin Lokkerbol, programmamanager Veiligheid in de bouw?

“Welk effect heeft deze corona-pandemie volgens jou op veiligheid en gezondheid in de bouw op de lange termijn? Ofwel: welke learnings zorgen ervoor dat we bewust worden van die thema’s?”